Tác động thuế quan của Mỹ là con dao hai lưỡi đối với ngành nhựa Việt Nam. Doanh nghiệp cần nhanh chóng thích ứng, đầu tư đúng hướng và tận dụng lợi thế từ dòng chảy chuỗi cung ứng toàn cầu đang chuyển hướng. Trong bối cảnh này, những doanh nghiệp nhanh nhạy, có tở chức tốt và chất lượng cao sẽ là người chiến thắng trong cuộc đua cung ứng cho thị trường khó tính như Hoa Kỳ.

1. Bối cảnh thuế quan và chiến tranh thương mại
Mục lục bài viết
Từ khi cuộc chiến thương mại Mỹ – Trung bắt đầu vào năm 2018, Mỹ đã áp dụng hàng loạt biện pháp thuế quan nhằm vào các sản phẩm nhập khẩu từ Trung Quốc, trong đó bao gồm nhiều mặt hàng nhựa. Mục thuế cao lên tới 25% đã được áp dụng cho hàng loạt sản phẩm, tạo ra làn sóng chuyển hướng chuỗi cung ứng từ Trung Quốc sang các quốc gia đông Nam Á, trong đó có Việt Nam.
Với vai trò là một trong những đối tác thương mại quan trọng tại khu vực, Việt Nam đã trở thành điểm đến thay thế hấp dẫn cho nhiều nhà nhập khẩu Mỹ và nhà đầu tư nước ngoài. Tuy nhiên, bên cạnh cơ hội, các doanh nghiệp ngành nhựa Việt Nam cũng đang đối mặt với nhiều thách thức do biến động về thuế quan.
2. Thuế quan Mỹ và tác động đến sản phẩm nhựa Việt Nam
Hiện nay, Việt Nam không nằm trong danh sách đỏi tượng được Mỹ áp thuế trả đủ 25% như Trung Quốc. Tuy nhiên, một số mặt hàng nhựa có nguy cơ bị xem xét theo hướng tránh thuế khi Mỹ nghi ngờ doanh nghiệp Trung Quốc “mặt nạ” nhà máy tại Việt Nam để tránh thuế.
Ngoài ra, nhiều sản phẩm nhựa cao cấp, linh kiện điện tử nhựa, đồ nhựa gia dụng khi xuất khẩu sang Mỹ phải đối mặt với nhiều rào cản kỹ thuật, tiêu chuẩn khát khe (như FDA, UL, ASTM…) đòi hỏi chi phí đánh giá, kiểm định cao.
3. Cơ hội cho doanh nghiệp nhựa Việt Nam
Dưới tác động của thuế quan Mỹ đối với Trung Quốc, nhiều nhà nhập khẩu Mỹ đang có xu hướng chuyển sang Việt Nam để tìm kiếm nguồn cung thay thế. Điều này tạo ra những cơ hội vàng cho doanh nghiệp Việt Nam:
- Gia tăng sản lượng và kim ngạch xuất khẩu: Các sản phẩm bao bì nhựa, nhựa kỹ thuật, linh kiện nhựa được đặt hàng nhiều hơn.
- Thu hút đầu tư nước ngoài (FDI): Các tập đoàn lớn chuyển sản xuất sang Việt Nam, tạo ra nhu cầu đối với nhựa kỹ thuật trong linh kiện, bao bì.
- Nâng tầm vai trò trong chuỗi cung ứng toàn cầu: Việt Nam trở thành trung tâm thay thế Trung Quốc trong một số lĩnh vực nhựa gia dụng và nhựa bao bì.
4. Thách thức đặt ra cho doanh nghiệp Việt Nam
Mặc dù có nhiều cơ hội, doanh nghiệp ngành nhựa cũng đang đối mặt với nhiều thách thức:
- Khả năng đổi chứng nguồn gốc hàng hóa (CO): Do nghi ngờ gian lận xuất xứ.
- Tiêu chuẩn kỹ thuật cao: Nhiều doanh nghiệp còn chưa đạt đầy đủ chứng nhận quốc tế.
- Chi phí sản xuất đang gia tăng: Vì nguyên liệu nhập khẩu tăng giá, chi phí logistics cao.
5. Đề xuất chiến lược cho doanh nghiệp nhựa Việt Nam
Để tối ưu hóa cơ hội và hạn chế rủi ro do đổi mới thuế quan Mỹ mang lại, doanh nghiệp nhựa Việt Nam cần:
- Tăng đầu tư vào chất lượng: Đạt chứng nhận quốc tế như ISO, FDA, RoHS.
- Minh bạch nguồn gốc hàng hóa: Sử dụng nguồn nguyên liệu trong nước hoặc có CO rõ ràng.
- Tích cực tham gia các FTA: Để hởng thuế suất ưu đãi và đầu tư của các thị trường.
- Xây dựng chiến lược thương hiệu: Không chỉ là gia công mà hướng tới giá trị gia tăng.